มะระ เป็นพืชผักที่มีรสชาติขมเป็นเอกลักษณ์ แต่ก็อุดมไปด้วยคุณค่าทางโภชนาการและสรรพคุณทางยาหลากหลายชนิด คนไทยนิยมนำมะระมาประกอบอาหารได้หลายเมนู ไม่ว่าจะเป็นแกง ผัด หรือยำ แต่หลายคนอาจยังไม่ทราบว่ามะระนั้นมีหลากหลายสายพันธุ์ วันนี้เราจะพาไปทำความรู้จักกับมะระ 2 ชนิดที่พบได้บ่อยในประเทศไทย ได้แก่ มะระจีน และ มะระขี้นก
มะระจีน กับ มะระขี้นก ต่างกันอย่างไร
1.ลักษณะ
“มะระจีน” หรือที่เรียกกันทั่วไปว่า มะระขม มีลักษณะผลยาว รี ปลายแหลม ผิวเปลือกขรุขระเป็นร่องลึกยามตามผล มีสีเขียว ผลใหญ่เนื้อหนารสชาติขมจัด
“มะระขี้นก” มีลักษณะผลป้อมเล็กรูปกระสวยหรือรูปรี ผิวภายนอกขรุขระเป็นคลื่นทั่วทั้งผล โคนและปลายแหลม ผลอ่อนสีเขียวสด รสชาติขมมากกว่ามะระจีน
2.สรรพคุณ
“มะระจีน” มีสรรพคุณช่วยลดระดับน้ำตาลในเลือด ช่วยในการย่อยอาหาร บำรุงตับ และมีสารต้านอนุมูลอิสระสูง ช่วยชะลอความเสื่อมของเซลล์ เพราะมีสารต้านอนุมูลอิสระ
“มะระขี้นก” มีสรรพคุณคล้ายคลึงกับมะระจีน แต่มีสรรพคุณเด่นในเรื่องของการช่วยลดความดันโลหิต และช่วยบำรุงสายตา มีวิตามินซีสูง ซึ่งช่วยเสริมสร้างภูมิคุ้มกันให้กับร่างกาย ช่วยต้านโรคเบาหวาน เพราะในมะระขี้นกมีสารหลายชนิดที่มีกลไกออกฤทธิ์ต้านเบาหวาน เสริมการหลั่งอินซูลินจากตับอ่อน ลดการสร้างน้ำตาลจากตับ เสริมการเผาผลาญน้ำตาล เพิ่มความไวต่ออินซูลิน เพิ่มความทนต่อกลูโคส อีกทั้งยังมีสารต้านอนุมูลอิสระเช่นเดียวกับมะระจีน
บุคคลที่ต้องระมัดระวังในการรับประทานมะระเป็นพิเศษ
1.หญิงตั้งครรภ์และอยู่ในช่วงให้นมบุตร เนื่องจากมีการศึกษาในสัตว์ทดลองพบว่า สารเคมีในผลหรือเมล็ดมะระอาจทำให้มีเลือดออกระหว่างตั้งครรภ์ และอาจเป็นสาเหตุให้แท้งได้
2.เด็ก ห้ามรับประทานเยื่อหุ้มเมล็ดของมะระที่มีสีแดง เพราะอาจเป็นพิษต่อร่างกาย
3.ผู้ป่วยเบาหวาน โดยเฉพาะผู้ที่ต้องใช้ยาลดระดับน้ำตาลในเลือด เช่น อินซูลิน ไกลพิไซด์ โทลบูตาไมด์ ไกลเบนคาไมด์ ไพโอกลิตาโซน เป็นต้น อาจทำให้ระดับน้ำตาลในเลือดลดต่ำลงมากเกินไป
4.ผู้ป่วยที่ต้องเข้ารับการผ่าตัด ควรหยุดอย่างน้อย 2 สัปดาห์ เพราะมะระอาจรบกวนการควบคุมระดับน้ำตาลในเลือดทั้งในระหว่างและหลังการผ่าตัด
5.ผู้ที่มีภาวะขาดเอนไซม์จีซิกพีดี (G6PD) ไม่ควรรับประทานเมล็ดมะระ เพราะอาจเสี่ยงเกิดผลข้างเคียงต่อสุขภาพ เช่น โลหิตจาง ปวดศีรษะ ปวดท้อง มีไข้ และอาจมีภาวะโคม่าได้ในบางราย
มะระเป็นพืชผักที่มีประโยชน์ต่อสุขภาพมากมาย การรับประทานมะระเป็นประจำ ช่วยให้ร่างกายแข็งแรง ป้องกันโรคต่างๆ ได้หลายชนิด นอกจากนี้ มะระยังมีรสชาติอร่อยและสามารถนำมาประกอบอาหารได้หลากหลายเมนูอีกด้วย
